Συχνά μιλάμε για εκδρομές κι εξορμήσεις σε Εθνικούς Δρυμούς, αλλά ξέρουμε τι πραγματικά είναι;

Πρόκειται για οικοσυστήματα ή βιότοπους με ιδιαίτερη οικολογική αξία που διατηρούν τη μοναδικότητα του φυσικού τους πλούτου, με τη λιγότερη δυνατή επιρροή από ανθρώπινες δραστηριότητες. Στην έκταση τους διατηρείται ποικιλομορφία οικολογικών, βιολογικών, γεωμορφολογικών και αισθητικών στοιχείων. Ένας Εθνικός Δρυμός μπορεί να περιλαμβάνει δάση, βουνά, λιβάδια, λίμνες, ποτάμια, και γενικότερα οποιοδήποτε οικοσύστημα.

Στην Ελλάδα υπάρχουν 10 περιοχές που έχουν κηρυχθεί Εθνικοί Δρυμοί. Ας τους γνωρίσουμε!

1. Εθνικός Δρυμός Ολύμπου

Στην κεντρική Ελλάδα, κοντά στο Λιτόχωρο του νομού Πιερίας, κυριαρχεί το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, ο Όλυμπος. Ο Εθνικός Δρυμός Ολύμπου ιδρύθηκε με Βασιλικό Διάταγμα μόλις το 1938 κι αποτέλεσε τον πρώτο Εθνικό Δρυμό της χώρας.

Ανάλογα το υψόμετρο (θυμίζουμε ότι η ψηλότερη κορυφή του βουνού, ο Μύτικας, φτάνει τα 2918 μέτρα), η βλάστηση ποικίλλει σημαντικά. Έτσι, στις χαμηλότερες περιοχές κυριαρχούν θάμνοι και δέντρα χαμηλού ύψους (πουρνάρια, κουμαριές, κουτσουπιές κ.α.). Όσο ανεβαίνουμε συναντούμε οξιές, φουντουκιές κ.α., ενώ πληθαίνουν τα ψυχρόβια κωνοφόρα, κυρίως με το ρόμπολο (είδος πεύκης ανθεκτικής στο κρύο). Πάνω από τα 2.500 μέτρα συναντάμε πλέον λιβάδια με χαμηλή βλάστηση, αγριολούλουδα κ.α.

Με πάνω από 1700 είδη φυτών που αντιπροσωπεύουν το 25% της ελληνικής χλωρίδας, είναι ένα απ’ τα πιο σημαντικά φυσικά μνημεία της χώρας. Μάλιστα εκεί βρίσκονται 25 ενδημικά φυτά.

Στον Δρυμό δε θα συναντήσουμε τους Θεούς της ελληνικής Μυθολογίας, αλλά μία σειρά ζώων που ζουν σε αρμονική σχέση με το φυσικό περιβάλλον. Θα συναντήσει κανείς το γνωστό αγριόγιδο, αλλά και αγριογούρουνα, ζαρκάδια, αλεπούδες κ.α. Μάλιστα, αρπακτικά και πολλά είδη ορνιθοπανίδας βρίσκονται σε αφθονία.

Πρόκειται για ιδανικό προορισμό για περιπάτους ή οργανωμένες ορειβατικές εκδρομές, τόσο απ’ τη Λάρισα, όσο και απ’ την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.

2. Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας

Στην κορυφή Μαυροβούνι έχει χτιστεί το Καζίνο της Πάρνηθας (Mont Parnes), ενώ λίγο πιο ψηλά λειτουργούν τα ορειβατικά καταφύγια Μπάφι και Φλαμπούρι, όλα με ιδιαίτερα καλή πρόσβαση. Χαρακτηριστικές στην Πάρνηθα είναι οι πηγές που συναντά κανείς, όπως της Κιθάρας και της Γκούρας. Διάβασε για τη μονοήμερη εξόρμηση μας στην Πάρνηθα εδώ.

3. Εθνικός Δρυμός Παρνασσού

Στα 2.457 μέτρα δεσπόζει η ψηλότερη κορυφή (Λιάκουρα) του Παρνασσού στη Στερεά Ελλάδα. Βρίσκεται στα νότια όρια της Πίνδου, ενώ επικοινωνεί στα βορειοδυτικά με τη Γκιώνα και στα νότια με την Κίρφη.

Με σημαντική θέση στην αρχαία ελληνική ιστορία και μυθολογία, λόγω της παρουσίας του Μαντείου των Δελφών και μία σειρά άλλων λατρευτικών τόπων, ο Παρνασσός θεωρούνταν από την αρχαιότητα βουνό με ιδιαίτερο θρησκευτικό χαρακτήρα.

Στον Εθνικό Δρυμό κυριαρχεί το έλατο Abies Cephalonica, ενώ υπάρχουν 25 ενδημικά φυτά και ιδιαίτερα πλούσια ορνιθοπανίδα. Εντυπωσιακά σπήλαια, και βραχώδεις κορυφές δίνουν στον Εθνικό Δρυμό Παρνασσού μία μοναδική άγρια ομορφιά.

Στον Παρνασσό βρίσκεται και το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας Βαγονέττο, ένα πρώην ορυχείο βωξίτη.

4. Εθνικός Δρυμός Αίνου Κεφαλληνίας

Ο Αίνος είναι το ψηλότερο βουνό στην Κεφαλονιά με 1,628 μέτρα. Όπως και στον Παρνασσό κυριαρχεί το προστατευόμενο έλατο Abies Cephalonica, ανάμεσα σε άλλα θαμνώδη και σπάνια είδη φυτών.

Περιμετρικά και μέσα στον Δρυμό υπάρχει πυκνό οδικό δίκτυο που επιτρέπει την σχετικά εύκολη πρόσβαση επισκεπτών στο προστατευόμενο ελατόδασος.

Η ψηλότερη κορυφή του Αίνου είναι ο Μέγας Σωρός, απ’ όπου φαίνονται καθαρά η Ζάκυνθος και αμυδρά η Λευκάδα και οι κοντινές ακτές της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας.

5. Εθνικός Δρυμός Σουνίου

Στο νότιο άκρο του νομού Αττικής, δίπλα σε βραχώδη και απότομα παράλια, ξεκινά ο Εθνικός Δρυμός Σουνίου. Ενώ η περιοχή είναι ιδιαίτερα γνωστή χάρη στον αρχαιολογικό χώρου όπου δεσπόζει ο ναός του Ποσειδώνα, έχει και ιδιαίτερη περιβαλλοντική αξία.

Είναι ο μικρότερος εθνικός δρυμός της χώρας και συγκεντρώνει μεγάλο γεωλογικό ενδιαφέρον. Η περιοχή ανήκει στον Δήμο Λαυρεωτικής και ήδη απ’ την αρχαιότητα στα λατομεία της περιοχής εξορύσσονταν πλούσια μεταλλεύματα. Μάλιστα το ασήμι του Λαυρίου αποτέλεσε βασική πηγή του πλούτου που ανέδειξε την κλασική Αθήνα σε μεγάλη δύναμη.

Γεμάτη υπόγειες στοές και τούνελ, η περιοχή είναι ένας μυστικός παράδεισος για τους σπηλαιολόγους και τους αναρριχητές. Τα φυσικά μονοπάτια και η ομορφιά του τοπίου προσελκύουν μέχρι σήμερα λίγους και εκλεκτούς.

Μπορείς να διαβάσεις περισσότερα για το κρυφό αυτό στολίδι της Αττικής εδώ.

6. Εθνικός Δρυμός Οίτης

Η Οίτη (παλ. Καταβόθρα) είναι βουνό της Στερεάς Ελλάδας και καταλαμβάνει τμήματα των νομών Φθιώτιδας και Φωκίδας. Στα νότια συνδέεται με τη Γκιώνα. Η ψηλότερη κορυφή της, ο Πύργος, έχει υψόμετρο 2.152 μέτρα. Είναι το βουνό των λουλουδιών και του μυθικού ήρωα Ηρακλή.

Αναβάσεις προς τις κορυφές της Οίτης πραγματοποιούνται κυρίως από την Υπάτη και την Παύλιανη και η πρόσβαση είναι αρκετά εύκολη, γιατί τουλάχιστον τους καλοκαιρινούς μήνες τα ψηλότερα σημεία του βουνού είναι προσβάσιμα από δασικούς δρόμους. Εποχικές λίμνες, ρυάκια και μια σειρά από πολύτιμα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά δίνουν μία μοναδική ταυτότητα στην Οίτη.

Είναι κατάφυτη από έλατα, ενώ υπάρχει επίσης ποικιλία από πλατάνια, σφεντάμια, ιτιές κλπ. Σε μεγάλα υψόμετρα υπάρχει πλούσια υποαλπική βλάστηση. Απ’ το 2003 έχει αναφερθεί σποραδική παρουσία αρκούδας!

7. Εθνικός Δρυμός Λευκών Ορέων (Σαμαριάς)

Το φαράγγι και Εθνικός Δρυμός της Σαμαριάς ξεκινά στον Ομαλό Χανίων στη Νότια Κρήτη. Με μήκος περίπου 19 χιλιόμετρα είναι το μακρύτερο φαράγγι της Ευρώπης και φιλοξενεί πολλά ενδημικά είδη πουλιών και ζώων.

Αναμφίβολα, το πιο γνωστό είναι ο κρητικός αίγαγρος (κρι-κρι). Κατά την Τουρκοκρατία αποτέλεσε κρησφύγετο επαναστατών και του τοπικού πληθυσμού. Σήμερα η κατάβαση ξεκινά από ξύλινα κατασκευασμένα πλατύσκαλα και συνεχίζει σ’ όλο το φαράγγι, με σποραδικές λιμνούλες, ρυάκια και μία άγρια βλάστηση να γεμίζει το μάτι. Η διαδρομή ολοκληρώνεται στο χωριό Αγία Ρουμέλη.

8. Εθνικός Δρυμός Πίνδου (Βάλια Κάλντα)

Η Πίνδος αποτελεί αναμφίβολα ένα τεράστιο φυσικό και ιστορικό στολίδι που, αν και δυσπρόσιτο, αξίζει να γνωρίσει κανείς απ’ άκρη σ’ άκρη. Ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου είναι οριοθετημένος μεταξύ των νομών Γρεβενών και Ιωαννίνων, ενώ χαρακτηρίζεται από μοναδικό φυσικό κάλλος και μεγάλη περιβαλλοντική σημασία.

Διαθέτει ιδιαίτερη ποικιλία μορφολογικών αντιθέσεων με απότομους γκρεμούς και ορμητικούς χείμαρρους, καθώς και πυκνά δάση. Η περιοχή αποτελεί καταφύγιο για την καφέ αρκούδα, τον λύκο και το αγριόγιδο.

Γύρω απ’ τον Δρυμό μία σειρά από οικισμούς ολοκληρώνουν το μαγευτικό τοπίο. Στα Βλαχοχώρια κυριαρχούν πετρόκτιστοι οικισμοί με σπίτια που πολλές φορές ξεπερνούν τα 100 χρόνια ζωής. Τα περισσότερα απ’ τα χωριά είναι αμφιθεατρικά κτισμένα και προσφέρουν μοναδική θέα.

Εκεί βρίσκεται και το χωριό Σαμαρίνα, το ορεινότερο χωριό της Ελλάδας και που με την αμφιθεατρική του θέση αλλά και τα πανέμορφα σπίτια του οικισμού συναρπάζει.

9. Εθνικός Δρυμός Πρεσπών

Στα βορειοδυτικά σύνορα της Ελλάδας βρίσκονται οι λίμνες Πρέσπες. Ενώ η Μεγάλη Πρέσπα μοιράζεται ανάμεσα στην Ελλάδα, την Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, η Μικρή Πρέσπα βρίσκεται κυρίως στη Ελλάδα, μ’ ένα μικρό τμήμα να ανήκει στην Αλβανία.

Οι δύο λίμνες χωρίζονται από μια αβαθή λωρίδα άμμου, μήκους περίπου 4 χιλιομέτρων και 200-1.000 μέτρων πλάτους.

Στον Εθνικό Δρυμό συναντάμε πάνω από 1.500 είδη φυτών και μια συστάδα υπεραιωνόβιων βουνοκυπάρισσων. Σχετικά με την πανίδα του υγροτόπου, ιδιαίτερα σημαντική είναι η παρουσία του αργυροπελεκάνου, που είναι αρκετά σπάνιο είδος. Μάλιστα η Μικρή Πρέσπα είναι ιδιαίτερα σημαντική για την αναπαραγωγή υδρόβιων πουλιών.

Στο κέντρο της Μικρής Πρέσπας βρίσκεται το νησάκι Άγιος Αχίλλειος, όπου και γιορτάζονται κάθε χρόνο τα «Πρέσπεια» με ενδιαφέροντα δρώμενα και συναυλίες. Ενώ αρχικά η μεταφορά του κόσμου γινόταν με βάρκες και πλοιάρια, τελευταία έχει κατασκευαστεί γέφυρα που ενώνει το νησάκι με τη στεριά.

10. Εθνικός Δρυμός Βίκου Αώου

Στα βόρεια των Ιωαννίνων, στο Ζαγόρι της Ηπείρου, βρίσκεται ο Εθνικός Δρυμός Βίκου Αώου, που αποτελεί φυσική συνέχεια του Εθνικού Δρυμού Πίνδου (Βάλια Κάλντα). Είναι ο “Δρυμός των μεγάλων κορυφών”

Η περιοχή Βίκου-Αώου περιλαμβάνει το φαράγγι του Βίκου, που αποτελεί τον πυρήνα του δρυμού,  τμήμα της οροσειράς της Τύμφης και τη χαράδρα του Αώου. Μία σειρά από παραδοσιακά διατηρημένους οικισμούς και περίτεχνα πέτρινα τοξωτά γεφύρια συμπληρώνουν το φυσικό θέαμα.

Στα δυτικά του Δρυμού το φαράγγι του Βίκου εκτείνεται σε μήκος 12 χιλιομέτρων και είναι γραμμένο στο βιβλίο Γκίνες ως το φαράγγι με το μικρότερο άνοιγμα στον κόσμο.

Γνωστή είναι η Δρακόλιμνη, αλπική λίμνη σε υψόμετρο 2.050 μέτρων, που δημιουργήθηκε από  παγετώνες που υπήρχαν πριν από 10.000 χρόνια. Στην περιοχή κατοικεί και ο αλπικός τρίτωνας, ένα σπάνιο είδος πολύχρωμου αμφίβιου που δε συναντάται αλλού στην Ελλάδα.

Η περιοχή ενδείκνυται για πεζοπορία, ορειβασία και άλλες αθλητικές δραστηριότητες, που δίνουν την ευκαιρία για μοναδική επαφή με τη φύση.