Απ’ τις κλασικές πόλεις που είναι διάσπαρτες κατά μήκος της ακτής έως τους αρχαιολογικούς χώρους που χρονολογούνται στις πρώτες περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας, οι εύφορες πεδιάδες της Τουρκίας, οι ψηλές στέπες και τα κακοτράχαλα βουνά έχουν δει κάθε στάδιο της ζωής στο ανθρώπινο ταξίδι. Παρακάτω λοιπόν παρουσιάζουμε τους 10 αρχαιολογικούς χώρους της Τουρκίας που δεν πρέπει να χάσεις!

Άλλοι γνωστοί κι άλλοι λιγότερο, όλοι τους όμως συναρπάζουν με την ιστορία, την αρχιτεκτονική αλλά και την αύρα τους! Γι’ αυτό ακόμη κι αν σχεδιάζεις να κάνεις ένα διάλειμμα στην παραλία, μην παραλείψεις να περιηγηθείς σε κάποια απ’ αυτά τα μέρη!

1. Göbeklitepe, στα χνάρια της θρησκείας

Έλα σ’ αυτόν τον μικρό λάκκο με δακτυλιωτούς μεγαλίθους στην κορυφή του λόφου για να παρατηρήσεις μία απ’ τα πρώτα θρησκευτικά βήματα του είδους μας. Οι ανθρωπόμορφοι πυλώνες του Göbeklitepe, σε σχήμα Τ, διακοσμημένοι με λαξευμένους γύπες και αλεπούδες, κατασκευάστηκαν πριν από περίπου 12.000 χρόνια στην λεγόμενη προ-κεραμική νεολιθική εποχή, όταν οι άνθρωποι ήταν ακόμα κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες. Αναγνωρισμένος πλέον ως ο πρώτος τόπος λατρείας του κόσμου και ένας απ’ τους νεότερους χώρους της Τουρκίας που εγγράφηκε στην παγκόσμια κληρονομιά της Unesco, το Göbeklitepe άλλαξε την επιστημονική θεωρία ότι η θρησκεία ακολούθησε την εφεύρεση της γεωργίας και των κατοικημένων χωριών!

Το Göbeklitepe βρίσκεται 11 χλμ βορειοανατολικά της Ianlıurfa . Σου προτείνουμε να επισκεφτείς πρώτα το Αρχαιολογικό Μουσείο Şanlıurfa πριν κατευθυνθείς στο Göbeklitepe, καθώς θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις καλύτερα αυτόν τον αρχαιολογικό χώρο!

2. Hattusa, Boğazkale

Οι Χετταίοι ήταν η αρχαία υπερδύναμη της Ανατολίας. Τον 13ο αιώνα π.Χ., συγκρούστηκαν με τον Αιγύπτιο Φαραώ Ραμσή Β ‘στη μάχη του Καντές, με αποτέλεσμα την πρώτη συνθήκη ειρήνης στον κόσμο! Σήμερα, τα ερείπια της Χαττούσα, της πρωτεύουσας των Χετταίων, απλώνονται σε μια πλαγιά λόφου με τα υπολείμματα μερικών απ’ τις μεγαλύτερες αμυντικές επάλξεις που χτίστηκαν ποτέ στον αρχαίο κόσμο.

Για καλύτερη θέα, περπάτησε μέσα απ’ την υπόγεια σήραγγα και στη συνέχεια ανέβα τη μνημειώδη σκάλα που χτίστηκε μέσα σ’ έναν τεράστιο τεχνητό τύμβο στην κορυφή της πύλης της Σφίγγας. Εκεί θα βρεις ένα υπέροχο πανόραμα κατεστραμμένων μεγάλων παλατιών και ναών της άνω πόλης, που τώρα σώζονται σε διάσπαρτα πέτρινα περιγράμματα. Ο αρχαιολογικός χώρος αυτός αξίζει της προσοχής μας και να μην ξεχνάμε πως άλλωστε η χεττιτική γλώσσα είναι η πρώτη σωζόμενη Ινδο-Ευρωπαϊκή!

Η Hattusa βρίσκεται στο χωριό Boğazkale, 200 χλμ ανατολικά της Άγκυρας και 220 χλμ βόρεια των χωριών της Καππαδοκίας. Με δικό σου μεταφορικό μέσο, μπορείς να επισκεφθείς τον χώρο ως ημερήσια εκδρομή απ’ την Άγκυρα ενώ οι τουριστικές εταιρείες στην Καππαδοκία προσφέρουν ιδιωτικές ημερήσιες επισκέψεις. Για μια λιγότερο βιαστική εμπειρία, σου προτείνουμε να μείνεις στο Boğazkale και να εξερευνήσεις τους γύρω αρχαίους χώρους Yazılıkaya και Alacahöyük.

3. Yazilikaya

Μιας και αναφέραμε τους Χετταίους και το Yazilikaya, δεν θα μπορούσε να λείπει απ’ την λίστα μας αυτός ο μυσταγωγικός αρχαιολογικός χώρος! Εδώ θα βρεις μία σειρά από λαξευμένες φιγούρες στον φυσικό βράχο, που απεικονίζουν θεούς με κωνικό καπέλο.

Ο αρχαιολογικός χώρος περιέχει δύο “γκαλερί” συμπεριλαμβανομένου ενός εντυπωσιακού υπαίθρου πανθέου γεμάτου με Χετταίους θεούς και θεές που χρονολογούνται στον 13^ο αιώνα. Βρίσκεται σε κοντινή απόσταση απ’ τις πύλες της Hattusa και μπορείς να κάνεις τη διαδρομή με τα πόδια. Στη μεγαλύτερη γκαλερί, μπορεί κανείς να δει ότι οι Χετταίοι ήταν ανοιχτοί στο να δεχτούν θεούς άλλων πολιτισμών στο πάνθεον τους, όπως ο Ένκι, θεός της σοφίας στη Μεσοποταμία και ο Τεσούμπ, ένας θεός των Χουρριτών. Τα ιερά ερείπια σημαίνουν “εγγεγραμμένος βράχος” στα τουρκικά.

4. Τροία

Και φεύγουμε απ’ την ενδοχώρα της Τουρκίας για να φτάσουμε στις ακτές του Αιγαίου και να βρούμε ίσως έναν απ’ τους πιο φημισμένους αρχαιολογικούς χώρους παγκοσμίως, που έχει αποκτήσει σχεδόν μυθικές διαστάσεις. Η αρχαιολογική έρευνα έχει αποκαλύψει εντυπωσιακά τείχη και έχει αποδειχθεί ότι η Τροία αποτελούνταν από αρκετές πόλεις (φάσεις) που ήταν χτισμένες η μία πάνω στην άλλη και χρονολογούνται απ’ την πρώιμη εποχή του χαλκού (Τροία Ι) έως την ελληνορωμαϊκή περίοδο (Τροία VIII – IX).

Το να περπατήσεις ανάμεσα στα διαδοχικά στρώματα ερειπίων μπορεί να σε μπερδέψει για λίγο αλλά σίγουρα θα σε εντυπωσιάσει. Χάρη στην Ιλιάδα του Ομήρου, με τις περιπέτειες του Αχιλλέα και της παρέας, η Τροία αποτελεί σήμερα ένα απ’ τα πιο διάσημα αρχαία αξιοθέατα της Τουρκίας. Φρόντισε να επισκεφθείς το Μουσείο της Τροίας για να κατανοήσεις καλύτερα αυτήν την τοποθεσία. Η Τροία απέχει περίπου 30 χλμ νοτιοδυτικά απ’ το Τσανάκκαλε. Πολλοί επισκέπτες φτάνουν με μια εξαιρετικά μεγάλη ημερήσια εκδρομή απ’ την Κωνσταντινούπολη αλλά εμείς σου προτείνουμε εάν έχεις τη δυνατότητα να διανυκτερεύσεις στο Çanakkale για μια πιο χαλαρή εμπειρία.

10 Μνημειώδη Αρχαία Θέατρα που Εντυπωσιάζουν μέχρι και Σήμερα​

5. Πέργη

Η ακτή του Αιγαίου και της Μεσογείου της Τουρκίας είναι διάσπαρτη με τα ερείπια μικρών συνασπισμών πόλεων-κρατών, όπως η Λυκία, η Λυδία και η Πισιδία, που εμφανίστηκαν κατά την Εποχή του Σιδήρου. Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Πέργη, στην αρχαία Παμφυλία, ιδρύθηκε από πρόσφυγες που διέφυγαν απ’ τον Τρωικό πόλεμο. Τα τεράστια ερείπια, που χρονολογούνται ως επί το πλείστων στην ύστερη ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή, περιλαμβάνουν δύο νυμφαία (μνημεία αφιερωμένα στις νύμφες), ένα συγκρότημα λουτρών και μια επιβλητική ελληνιστική πύλη που σηματοδοτεί την αρχή ενός μεγάλου κιονοστοιχού δρόμου. Ανέβα στην ακρόπολη για να τραβήξεις φωτογραφίες απ’ το δραματικό πέρασμα του δρόμου από κάτω.

Η Πέργη βρίσκεται 16 χλμ βορειοανατολικά του κέντρου της Αττάλειας. Μπορείς να πάρεις το τραμ AntRay της Αττάλειας και να φτάσεις σχεδόν μέχρι τα ερείπια. Κατέβα στη στάση του τραμ Aksu και περπάτησε 2 χλμ μέχρι την είσοδο του χώρου.

6. Πατάρα

Πολλές πόλεις-κράτη του Αιγαίου και της Μεσογείου ενσωματώθηκαν στις μεγάλες αυτοκρατορίες της εποχής, όπως η περσική, που διεκδικούσε τον έλεγχο της Ανατολίας. Αλλά η ανυπότακτη Λυκία μπόρεσε να διατηρήσει ένα επίπεδο αυτονομίας. Η αρχαία Λυκία εκτεινόταν περίπου απ’ το Νταλιάν έως την Αττάλεια, και ακόμη και αφού οι Ρωμαίοι έλεγξαν την περιοχή, αυτή η συνομοσπονδία 23 πόλεων παρέμεινε αυτοδιοικούμενη. Πήγαινε στην Πάταρα, πιο γνωστή σήμερα ως το σπίτι της μεγαλύτερης παραλίας της Τουρκίας, όπου τα αρχαία ερείπια της πόλης φτάνουν μέχρι τη θάλασσα.

Τα ερείπια της Πατάρα ακολουθούν μία διαδρομή συνολικού μήκους 1,5 χλμ μεταξύ της παραλίας και του μικρού χωριού Gelemiş, 16 χλμ βορειοδυτικά του Καλκάν. Μπορείς να την επισκεφθείς εύκολα είτε από το Kalkan είτε από το Kaş, αλλά και το ίδιο το Gelemiş διαθέτει επίσης χαλαρούς οικογενειακούς ξενώνες.

7. Έφεσος

Όταν κάποιος επισκέπτεται για πρώτη την Τουρκία συνήθως περιλαμβάνει και την Έφεσο στα σημεία που θα δει και όχι αδίκως θα συμπληρώσουμε εμείς. Είναι μία απ’ τις καλύτερα διατηρημένες πόλεις της Ρωμαϊκής Εποχής στον κόσμο.

Παρόλο που η Έφεσος έχει μια ιστορία που εκτείνεται πολύ πιο πίσω στο χρόνο, τα μνημεία και τα κτίρια της που δημιουργήθηκαν όταν ήταν πρωτεύουσα της επαρχίας της Μικράς Ασίας κατά την Ρωμαϊκή Εποχή είναι αυτά που την έχουν καταστήσει ένα απ’ τα πιο δημοφιλή τουριστικά αξιοθέατα της Τουρκίας. Περπάτησε κατά μήκος των μαρμάρινων πλακών του λεγόμενου Curetes δρόμου, μεταξύ της περίτεχνης πρόσοψης της Βιβλιοθήκης του Celsus και του 1400 θέσεων Ωδείου, και πέρασε απ’ τα αρχαία μπορντέλα και τα διακοσμημένα με τοιχογραφίες σπίτια, για να πάρεις μια γεύση απ’ την καθημερινή ζωή στην Ρωμαϊκή Εποχή.

Η Έφεσος προσφέρει μια εύκολη, επίπεδη βόλτα 3 χλμ. Μπορείς να την επισκεφτείς πανεύκολα απ’ τη μικρή πόλη Selçuk, η οποία είναι η καλύτερη βάση για μια επίσκεψη!

8. Βασιλική του Αγίου Ιωάννη

Σκαρφαλωμένη σ’ έναν λόφο λίγο έξω απ’ την Έφεσο, η Βασιλική του Αγίου Ιωάννη είναι ένα ερείπιο διαφορετικό απ’ όλα τα άλλα. Αντί για μια αρχαία πόλη ή έναν ρωμαϊκό ναό, είναι μια βυζαντινή εκκλησία μ’ έναν ιδιαίτερο κάτοικο. Αυτός ο χώρος είναι ο υποτιθέμενος τόπος ανάπαυσης του Αγίου Ιωάννη, ο οποίος πέρασε τις τελευταίες μέρες του στην Έφεσο και φημολογείται ότι έγραψε το ευαγγέλιό του σ’ αυτόν τον λόφο πριν πεθάνει σε ηλικία 100 ετών. Η παράδοση λοιπόν θέλει να έχει ταφεί εδώ σύμφωνα με δικό του αίτημα.

Καθώς εξαπλώθηκε ο χριστιανισμός, ένας μνημειώδης τάφος χτίστηκε πάνω απ’ τον τάφο του και το 350 μ.Χ. μια βασιλική με ξύλινο τρούλο κατασκευάστηκε εκεί. Στη συνέχεια, τον 6ο αιώνα μ.Χ., ο Ιουστινιανός και η Θεοδώρα γκρέμισαν τη βασιλική και έχτισαν μια εκκλησία με 6 τρούλους που επέζησε για σχεδόν 800 χρόνια, πριν καταστραφεί από έναν μεγάλο σεισμό. Αυτά είναι τα ερείπια που θα δεις σήμερα. Είναι εύκολο να πάρεις μια ιδέα για την έκταση και το μέγεθος της εκκλησίας, η οποία εάν δεν είχε καταστραφεί, θα ήταν σήμερα ο 7ος μεγαλύτερος στον κόσμο. Μερικές τοιχογραφίες, σχεδόν κρυμμένες πίσω απ’ την κλειστή πύλη, δίνουν μια γεύση απ’ το μεγαλείο που είχε κάποτε.

9. Βουνό Νεμρούτ (Nemrut Dağı)

Ενώ οι παράκτιες πόλεις της Ρωμαϊκής Εποχής βούιζαν, στις άκρες της αυτοκρατορίας στα βουνά της νοτιοανατολικής Τουρκίας, ένα σκοτεινό μικρό βασίλειο βρισκόταν στη ζώνη ασφαλείας μεταξύ της ρωμαϊκής κυριαρχίας και της δύναμης της Παρθικής Αυτοκρατορίας στα ανατολικά. Ο πιο διάσημος βασιλιάς του βασιλείου της Κομμαγηνής ήταν ο Αντίοχος Α’, ο οποίος κατά την 32χρονη βασιλεία του κατάφερε να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με τους δύο μεγαλύτερους γείτονές του.

Γνωστός για τον εγωισμό του, ο Αντίοχος έχτισε ένα μνημειακό ταφικό μνημείο ως φόρο τιμής στον εαυτό του στην κορυφή του όρους Nemrut και το ονόμασε “θρόνο των θεών”. Τα αγάλματα και τα γκρεμισμένα κεφάλια του Αντιόχου που περιστοιχίζονται απ’ τους ευσεβείς φίλους του στην κορυφή είναι ένας απ’ τους πιο απόκοσμους αρχαίους χώρους της Τουρκίας. Το Nemrut Dağı βρίσκεται μέσα στο ομόνυμο εθνικό πάρκο. Η κορυφή είναι 54 χλμ βορειοανατολικά της Kahta. Εάν ταξιδεύεις μόνος σου, σου προτείνουμε να έχεις ως βάση σου τους οικισμούς Kahta, Adıyaman ή Karadut.

10. Οι σκαλισμένοι στον βράχο τάφοι της Λυκίας

Εάν βρεθείς στην Τουρκία, σου προτείνουμε να μην παραλείψεις να επισκεφτείς τους λαξευτούς τάφους της Λυκίας, καθώς θα σε καθηλώσουν. Υπάρχουν πολλά σημεία που μπορείς να τους βρεις, όπως στη Myra, Tlos, Fethiye αλλά οι πιο διάσημοι τάφοι βρίσκονται στο Dalyan. Παρατηρώντας τους θα νομίζεις ότι πρόκειται για υπέροχους ναούς λαξευμένους στον βράχο, αλλά στην πραγματικότητα είναι αρχαίοι τάφοι της Λυκίας.

Οι Λύκιοι πίστευαν ότι οι νεκροί τους μεταφέρονταν στη μετά θάνατον ζωή από μαγικά φτερωτά πλάσματα και γι’ αυτό τοποθετούσαν τους νεκρούς τους σε γεωγραφικά ψηλά μέρη, όπως σε βράχους. Χρονολογούνται απ’ τον 4ο αιώνα π.Χ., πολλές απ’ τις πολυάριθμες εισόδους είναι στολισμένες με ψηλούς κλασικούς κίονες και περίπλοκα ανάγλυφα. Οι παλαιότεροι τάφοι συχνά δεν ήταν παρά τρύπες που έχουν παρατηρηθεί μέσα στο βράχο! Μάλιστα θα σε εντυπωσιάσουν κάποιοι απ’ τους τάφους που εξέχουν απ’ το μέτωπο του βράχου! Οι ασυνήθιστα μεγάλοι τάφοι περιείχαν περισσότερα από ένα σώματα, πράγμα που υποδηλώνει ότι οι Λύκιοι ήταν μια οικογενειακή κοινωνία και μερικές φορές μέσα υπήρχαν σκηνές απ’ τη μυθολογία.