Περίεργα Σύνορα: Τα Σύνορα της Ισπανίας με το Μαρόκο και την Γαλλία και η Ιστορία που Κρύβεται Πίσω τους
Θα ξέρεις ήδη ότι το sight-being δεν είναι μία απλή ταξιδιωτική ιστοσελίδα με θέματα αμιγώς τουριστικά αλλά αγγίζει μία ευρεία γκάμα θεμάτων που άπτονται του τουρισμού ως βιωματική εμπειρία. Έτσι, συχνά συζητάμε ιστορικά ζητήματα, γεωγραφικά παράδοξα, θέματα φαγητού και άλλα πολλά, τα οποία όλα βρίσκονται κάτω απ’ την ομπρέλα του τουρισμού. Σήμερα λοιπόν, αποφασίσαμε να επισκεφθούμε τα περίεργα σύνορα της Ισπανίας!
Η Ισπανία φαίνεται αρκετά ‘φυσιολογική’ όταν την κοιτάς σ’ έναν χάρτη, αλλά τα πράγματα αρχίζουν να γίνονται πολύ περίεργα όταν ζουμάρεις λίγο πιο κοντά! Αμέσως, θα αντιληφθείς ότι υπάρχουν κομμάτια γης που ανήκουν στην Ισπανία αλλά βρίσκονται σε ‘λάθος ήπειρο’, στην Αφρική. Η βόρεια ακτή της Αφρικής είναι στην πραγματικότητα γεμάτη με μικρά εξκλάβια της Ισπανίας που περιβάλλονται απ’ το Μαρόκο.
[Πηγή: infomigrants.net]
Πώς προέκυψε αυτή η ιδιόμορφη κατάσταση; Η σύντομη απάντηση είναι ότι μετά την Reconquista, όταν η Ισπανία κατέκτησε εκ νέου την Ιβηρική χερσόνησο.
Reconquista ονομάζεται η διαδικασία κατάκτησης των μουσουλμανικών εδαφών της ιβηρικής χερσονήσου απ’ τα χριστιανικά βασίλεια του βορρά. Η έναρξή της ορίζεται παραδοσιακά στην επιτυχημένη εξέγερση του γότθου ευγενή Πελάγιου το 718 μ.χ. εναντίον της μουσουλμανικής φρουράς των Αστουριών και το τέλος της το 1492 μ.χ., με την κατάλυση του ναζαρινού εμιράτου της Γρανάδας απ’ τα στρατεύματα της Καστίλης.
Οι Ισπανοί κατά τη διάρκεια αυτής της προσπάθειας το πήγαν λίγο παραπέρα και εισέβαλαν στην Αφρική και κατέλαβαν ένα σωρό πόλεις. Μερικές απ’ αυτές τις πόλεις και τα εδάφη έχουν έκτοτε επιστραφεί στο Μαρόκο, αλλά αυτές που παραμένουν σήμερα, έχουν ως επί το πλείστον καταληφθεί απ’ την Ισπανία για περίπου 500 χρόνια, δηλαδή περισσότερο από ό,τι ορισμένες πόλεις στην ηπειρωτική Ισπανία, όπως η Βαρκελώνη η οποία ήταν για λίγο μέρος της Γαλλίας (1812-1814).
Ηράκλειες Στήλες, Ταξίδι σε δύο Ηπείρους
Όλα αυτά προκάλεσαν πολλά προβλήματα με το Μαρόκο που συνεχίζει να διεκδικεί αυτά τα κομμάτια γης σήμερα. Στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κομματιών γης είναι ένας σωρός ασήμαντα νησιά στα ανοικτά της θάλασσας, αλλά τρία μέρη είναι στην πραγματικότητα φυσικό μέρος της ηπειρωτικής αφρικανικής ηπείρου.
Ξεκινώντας απ’ το Peñón de Vélez de la Gomera και βλέποντας την παρακάτω φωτογραφία μπορούμε να πάρουμε μια καλύτερη εικόνα του πόσο ιδιαίτερη είναι πραγματικά η κατάσταση.
Οι δύο μικροί βράχοι της φωτογραφίας είναι μέρος της Ισπανίας και οτιδήποτε αρχίζει απ’ την αμμώδη παραλία και πίσω ανήκει στο Μαρόκο. Τα σύνορα που χωρίζουν τις δύο χώρες έχουν πλάτος μόλις 80 μέτρα που το καθιστά το μικρότερο διεθνές σύνορο οπουδήποτε στον κόσμο!
Αφήνουμε αυτό το μοναδικό σημείο και φτάνουμε στη Melilla μια παραθαλάσσια ισπανική πόλη που περιβάλλεται απ’ το Μαρόκο. Υπάρχουν 78.000 άνθρωποι που ζουν εδώ περιτριγυρισμένοι από έναν συνοριακό φράχτη ύψους 6 μέτρων που έχει χτιστεί γύρω από ολόκληρο το εκσκλάβιο για να το διαχωρίσει απ’ το Μαρόκο.
Δεδομένου ότι η Melilla είναι μέρος της Ισπανίας και η Ισπανία είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η πόλη της Melilla είναι επίσης μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μαζί με την άλλη ισπανική πόλη στην Αφρική που ονομάζεται Ceuta (Θέουτα) σηματοδοτούν τα μόνα μέρη όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση πραγματικά εκτείνεται στην αφρικανική ήπειρο. Η Melilla χρησιμοποιεί το ευρώ ως νόμισμα όπως και κάθε άλλο μέρος της Ισπανίας, και το ίδιο η Ceuta. Η τελευταία είναι η δίδυμη αδελφή της Melilla που βρίσκεται επίσης στην Αφρική λίγο πιο δυτικά στην ακτή και είναι λίγο πιο μικρή απ’ την Melilla με 76.000 κατοίκους. Η πόλη συνορεύει επίσης με το Μαρόκο μ’ ένα τείχος ύψους 6 μέτρων αλλά σε αντίθεση με τη Melilla δε διαθέτει αεροδρόμιο.
Έτσι, ο μόνος τρόπος για να φτάσεις απ’ αυτό το μέρος της Ισπανίας στα άλλα μέρη της χώρας είναι με πλοίο! Υπάρχει ένας μόνο δρόμος μέσα απ’ αυτό το τείχος που συνδέει την πόλη με το Μαρόκο, έτσι εκτός απ’ αυτή την οδική διέξοδο η πόλη είναι αρκετά απομονωμένη από όλα όσα είναι γύρω της!
Λίγο βορειότερα βρίσκεται ένα περίεργο νησί που ονομάζεται Isla del Perejil (κυριολεκτικά, νησί του μαϊντανού!) το οποίο διεκδικείται τόσο απ’ την Ισπανία όσο και απ’ το Μαρόκο.
Είναι εντελώς ακατοίκητο αλλά δώδεκα Μαροκινοί στρατιώτες εισέβαλαν στο νησί το 2002 και τοποθέτησαν μια μαροκινή σημαία. Αυτό πυροδότησε μια διεθνή κρίση που είδε τον Αραβικό Σύνδεσμο (Arab League) να υποστηρίζει το Μαρόκο ενώ το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση την Ισπανία. Αρκετά πολεμικά πλοία περικύκλωσαν το νησί και οι Ισπανοί εξαπέλυσαν μια αντεπίθεση με μερικούς κομάντος και συνέλαβαν τους 12 Μαροκινούς στρατιώτες.
[Πηγή: global-strategy.org]
Όλα αυτά συνέβησαν στο όνομα αυτού του βράχου, ο οποίος έκτοτε έχει κηρυχθεί απαγορευμένη ζώνη και απ’ τις δύο πλευρές και κανείς δεν επιτρέπεται να το επισκεφθεί για το ορατό μέλλον. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο, όταν στην εξίσωση βάλουμε και το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο συνορεύει με την Ισπανία στο Γιβραλτάρ. Το Ηνωμένο Βασίλειο ελέγχει το Γιβραλτάρ απ’ το 1704 όταν μία Αγγλό-Ολλανδική δύναμη κατέκτησε τη χερσόνησο ως αποτέλεσμα του Πολέμου της Ισπανικής Διαδοχής (1701–1714). Η Ισπανία παραχώρησε επίσημα το Γιβραλτάρ στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1713 με την υπογραφή συνθήκης ειρήνης.
Η Ισπανία συνέχισε να διεκδικεί το Γιβραλτάρ σχεδόν από τότε και το ζήτημα μπορεί να γίνει ακόμη πιο δύσκολο στο μέλλον τώρα που το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση, πράγμα που σημαίνει επίσης ότι το Γιβραλτάρ αποχώρησε απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Πόλεμος της Ισπανικής Διαδοχής (1701–1714) ήταν μείζων ευρωπαϊκή σύγκρουση που ξεκίνησε το 1701 με το θάνατο του τελευταίου Αψβούργου βασιλιά της Ισπανίας, του Καρόλου Β’.
Για μια τελευταία παράξενη κατάσταση πρέπει απλά να πάμε λίγο πιο βόρεια στα σύνορα της Ισπανίας με τη Γαλλία και συγκεκριμένα στον Bidasoa ποταμό (Μπιδασόα). Στο μέσο του ποταμιού θα βρούμε το νησί Pheasant που χωρίζει τις δύο χώρες.
Το ιδιαίτερο σ’ αυτό το νησί είναι ότι ανάλογα με την εποχή του χρόνου ανήκει είτε στην Ισπανία είτε στη Γαλλία και κανείς δεν επιτρέπεται να το επισκεφθεί! Το νησί είναι μέρος της Ισπανίας για έξι μήνες κάθε χρόνο και μέρος της Γαλλίας για τους υπόλοιπους έξι μήνες, ενώ μάλιστα οργανώνεται τελετή που μεταφέρει επίσημα την κυριαρχία του νησιού μεταξύ των δύο χωρών. Αυτή η ιδιαίτερη ανταλλαγή ξεκίνησε το 1659 όταν στο νησί υπογράφηκε η συνθήκη των Πυρηναίων που έθεσε οριστικά τέρμα στον Τριακονταετή Πόλεμο.
[Πηγή: wikipedia.org]
Εκείνη την εποχή το νησί θεωρούνταν ουδέτερο έδαφος αφού βρισκόταν στη μέση του ποταμού που χώριζε τις δύο χώρες και από τότε που υπογράφηκε η συνθήκη οι τελετές γίνονται κάθε έξι μήνες που εναλλάσσουν την ιδιοκτησία του νησιού. Αυτό στην ουσία σημαίνει ότι απ’ το 1659 το νησί έχει αλλάξει χέρια μεταξύ Ισπανίας και Γαλλίας πάνω από 700 φορές!
Μία άλλη συνέπεια αυτής της συνθήκης το 1659 ήταν αυτό που μπορούμε να δούμε στην παρακάτω φωτογραφία όπου φαίνεται ένα μικροσκοπικό κομμάτι της Ισπανίας που περιβάλλεται πλήρως απ’ τη Γαλλία!
Αυτό το μέρος σήμερα ονομάζεται σήμερα Llivia και ολόκληρη η περιοχή με βάση τη συνθήκη του 1659 προσχώρησε στη Γαλλία. Η Llivia θεωρούνταν σημαντική πόλη εκείνη την εποχή και έτσι της επιτράπηκε να παραμείνει μέρος της Ισπανίας! Η κατάσταση δεν έχει πραγματικά αλλάξει πολύ από τότε και η Llivia χωρίζεται απ’ την υπόλοιπη Ισπανία μ’ έναν γαλλικό διάδρομο μήκους 1.6 χιλιομέτρων!
να