Έχεις προσέξει ποτέ τις γέφυρες που κοσμούν τα χαρτονομίσματα που κουβαλάμε καθημερινά στα πορτοφόλια μας; Έχεις παρατηρήσει ποτέ ότι η γέφυρα σε κάθε χαρτονόμισμα είναι διαφορετική; Έχεις αναρωτηθεί ποτέ αν συμβολίζουν κάτι ή εάν αποτελούν πραγματικές γέφυρες;

Αν οι παραπάνω ερωτήσεις έχουν περάσει απ’ το μυαλό σου, τότε βρίσκεσαι στο ιδανικό μέρος, καθώς όχι μόνο θα συζητήσουμε για τον συμβολισμό τους αλλά και για το μέρος όπου μπορείς να δεις συγκεντρωμένες όλες αυτές τις γέφυρες που βρίσκονται στα χαρτονομίσματα των 5, 10, 20, 50, 100, 200 και 500 ευρώ (παρόλο που το τελευταίο έχει καταργηθεί).

Όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχεδίαζε για πρώτη φορά το ευρώ στα τέλη της δεκαετίας του 1990, αποφάσισε να τοποθετήσει γέφυρες σε τραπεζογραμμάτια ως σύμβολο της σύνδεσης μεταξύ όλων των χωρών της ΕΕ. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι υπήρχαν 12 κράτη μέλη της ΕΕ εκείνη την περίοδο, αλλά μόνο επτά χαρτονομίσματα. Έτσι προσέλαβαν τον Αυστριακό σχεδιαστή Robert Kalina για να δημιουργήσει επτά φανταστικές γέφυρες για κάθε ένα απ’ τα  χαρτονομίσματα. Μ’ αυτόν τον τρόπο εξασφάλισαν ότι καμία χώρα δεν θα προσβληθεί από έναν ενδεχόμενο αποκλεισμό της. Οι γέφυρες σχεδιάστηκαν με στόχο να παρουσιάσουν τη στενή συνεργασία κι επικοινωνία μεταξύ όλων των χωρών της ζώνης του Ευρώ.

Ο Καλίνα έκανε καλή δουλειά. Σχεδίασε το στυλ κάθε γέφυρας για να αντικατοπτρίζει μια διαφορετική περίοδο στην αρχιτεκτονική, απ’ την κλασική και τη ρωμανική αρχιτεκτονική των χαρτονομισμάτων των 5 και των 10 ευρώ, μέχρι την Art Nouveau και την Μοντέρνα αρχιτεκτονική των χαρτονομισμάτων των 200 και 500 ευρώ, αντίστοιχα. Αυτές οι γέφυρες ήταν κάπως αφηρημένες, σχεδιασμένες με περίεργες γραμμές και ζωηρά χρώματα που διευκόλυναν και αναδεικνύονταν καλά στην εκτύπωση. Ούτως ή άλλως δεν είναι ότι αυτές οι γέφυρες επρόκειτο ποτέ να κατασκευαστούν!

Απ’ ότι φαίνεται όμως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά και ο σχεδιαστής δεν είχαν υπολογίσει την μικρή πόλη Spijkenisse στην Ολλανδία, κοντά στην πόλη του Ρότερνταμ. Ο Robin Stam αποφάσισε το 2011 να ζωντανέψει τις γέφυρες του ευρώ και να τις τοποθετήσει όλες στην μικρή αυτή ολλανδική πόλη.

Giethoorn: Ταξίδι στην Πραγματική Βενετία του Βορρά

Το έργο, το οποίο αποκαλούνταν ‘Οι Γέφυρες της Ευρώπης’, ξεκίνησε ως αστείο, είπε ο Σταμ: ‘Σκέφτηκα ότι θα ήταν αστείο να αντιγράψω κάτι που όλοι χρησιμοποιούσαν καθημερινά’ και εξήγησε πως: ‘Όταν μίλησα με το δημοτικό συμβούλιο, θεώρησαν ότι ήταν αστείο και ενθουσιάστηκαν με την προοπτική πραγματοποίησης του έργου.’

Ο καλλιτέχνης συγκέντρωσε μια ομάδα άλλων σχεδιαστών και μηχανικών για να βοηθήσει στην κατασκευή αυτών των γεφυρών μικρής κλίμακας, οι οποίες φαίνεται πως κόστισαν στο Spijkenisse περίπου 1 εκατομμύριο ευρώ συνολικά.

Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά αληθινά χρώματα με όμορφες φωτεινές αποχρώσεις. Ωστόσο, η αντιστοίχιση των χρωμάτων στο σκυρόδεμα ήταν μια ιδιαίτερη πρόκληση, είπε ο Stam.

Αξιοσημείωτο και το γεγονός ότι κάθε μία απ’ τις γέφυρες έχει μια ειδική πινακίδα που υποδεικνύει την καλύτερη θέση για να τραβήξεις μια φωτογραφία που προσομοιάζει με την οπτική της γέφυρας στο εκάστοτε χαρτονόμισμα. Η δε Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εντυπωσιάστηκε με την ιδέα που έδωσε τη γραπτή συγκατάθεσή της για την πραγματοποίηση του έργου.

Παρόλο που οι γέφυρες μπορεί να μην εντυπωσιάζουν με το μέγεθός τους, αφού είναι σχεδιασμένες για να διασχίζουν τον μικρό ποταμό (Oude Maas) που διατρέχει την πόλη, αξίζει εάν βρεθείς στην περιοχή να περάσεις από εκεί και να τραβήξεις μία φωτογραφία! Ένα ιδανικό σκηνική που θα αντιπαραβάλει το χαρτονόμισμα σου με την πραγματική γέφυρα. Εξάλλου, το εγχείρημα μοιάζει να είναι εξαιρετικά πετυχημένο για το Spijkenisse, καθώς έχει καταφέρει να γίνει απ’ το πουθενά τα τελευταία χρόνια ένα διόλου ευκαταφρόνητος τουριστικός προορισμός!