Πώς το Νέουμ (Neum) έγινε η μόνη πόλη της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης στην Αδριατική;
Η πόλη Νέουμ είναι η μόνη παραθαλάσσια βοσνιακή πόλη. Με 20 χιλιόμετρα ακτογραμμής αποτελεί την έξοδο της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην Αδριατική θάλασσα. Μάλιστα, το Νέουμ αποκόβει τη Νότια Κροατία απ’ την υπόλοιπη χώρα και απαιτεί το πέρασμα δύο συνοριακών σημείων ελέγχου για όσους/ες θέλουν να περάσουν στην άλλη πλευρά.
Το παραλιακό αυτό θέρετρο αποτελείται από μία κοσμοπολίτικη προστατευμένη ακτή μπροστά στην όμορφη πόλη. Μικρά χωριά στο εσωτερικό και δύο νησάκια μπροστά στον κόλπο του Mali Ston ολοκληρώνουν την έξοδο της Βοσνίας στην Αδριατική.
Στο Νέουμ ζουν περίπου 5000 κάτοικοι, οι οποίοι απολαμβάνουν τη πανοραμική θέση της πόλης και την τουριστική της ανάπτυξη μέσα στο καντόνι Ερζεγοβίνης-Νερέτβα. Αποτελείται από δύο κύριους λόφους στο πλάι της Αδριατικής Οδού, που αποτελεί κομμάτι της Ευρωπαϊκής οδού Ε65, μόλις 60 χιλιόμετρα βόρεια απ’ το αστραφτερό Ντουμπρόβνικ.
Πώς δημιουργήθηκε η λωρίδα του Νέουμ;
Πώς κατάφερε όμως η Βοσνία-Ερζεγοβίνη να αποκτήσει μία λωρίδα γης στη θάλασσα; Η παράκτια αυτή γραμμή πηγαίνει πίσω έως τη Συνθήκη του Κάρλοβιτς το 1699. Τότε, η ναυτική δημοκρατία της Ραγούσας που έλεγχε την περιοχή δημιούργησε δύο ουδέτερες ζώνες, την περιοχή του Νέουμ στα Βόρεια, και την Sutorina (στο σημερινό Herceg Novi, στον Κόλπο του Κότορ), παραχωρώντας τες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία αποτελούσε την κυρίαρχη δύναμη της περιοχής αφού διοικούσε το Εγιαλέτι της Βοσνίας. Αυτή η παραχώρηση εξυπηρετούσε τη Ραγούσα γιατί υποχρέωνε τους εχθρικούς προς αυτή Ενετούς να υποχρεωθούν να τους επιτεθούν μόνο απ’ τη θάλασσα, αφού οι ουδέτερες ζώνες των Οθωμανών θα προστάτευαν τα σύνορά της.
Ταξίδι στο Γοητευτικό Μόσταρ της Βοσνίας Ερζεγοβίνης: Αξιοθέατα και Εμπειρίες
Μετά από ιστορικές εναλλαγές των δυνάμεων στην περιοχή, η Αυστριακή Αυτοκρατορία, η Αυστροουγγαρία και η Γιουγκοσλαβία εν τέλει διατήρησαν αυτόν τον διαχωρισμό και το Νέουμ εντάχθηκε στη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης έως την ανεξαρτητοποίηση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης το 1992.
Τι να κάνεις στο Νέουμ
Την καλοκαιρινή σεζόν, το Νέουμ αποτελεί μία εξαιρετική επιλογή για διακοπές ή μία σύντομη επίσκεψη. Οι κρυστάλλινες και ήρεμες παραλίες του (αμμώδεις και με βότσαλα) κρατούν συντροφιά στους επισκέπτες και δημιουργούν μία αξέχαστη ατμόσφαιρα. Για μία ειδυλλιακή εμπειρία, περπάτησε την όμορφη ακρογιαλιά κι απόλαυσε το ξεχωριστό ηλιοβασίλεμα!
Αξίζει να επισκεφθείς τις τοπικές αγορές και σούπερ μάρκετ και να ανακαλύψεις μοναδικά τοπικά προϊόντα. Μάλιστα, η ζωή εκεί είναι λίγο πιο φθηνή σε σχέση με τις γειτονικές πόλεις της Κροατίας.
Παρόλο που δε θα βρεις εντυπωσιακά αξιοθέατα στο Νέουμ, μία ρωμαιοκαθολική εκκλησία ξεπροβάλλει στο κέντρο της πόλης και είναι ορατή σχεδόν από παντού. Η πόλη προσφέρεται για ήρεμες διακοπές, εκδρομές στη φύση και καλό φαγητό. Φεστιβάλ και τοπικές εορτές είναι συχνές το καλοκαίρι, με τον τοπικό χορό linđo να κυριαρχεί!
Για έξτρα απόλαυση, το φυσικό πάρκο Hutovo Blato που βρίσκεται στο εσωτερικό του Νέουμ προσφέρει απίστευτη θέα και μοναδικές εικόνες, που συνδυάζουν το πράσινο με το υδάτινο στοιχείο. Το ομώνυμο κάστρο που σώζεται εκεί δίνει ακόμα πιο επικές διαστάσεις στην εκδρομή!
Νέοι Ορίζοντες – Γέφυρα Πέλιεσατς
Αυτή την ρομαντική για τους επισκέπτες γεωπολιτική ιδιομορφία, που τις ώρες αιχμής στην καλοκαιρινή σεζόν δημιουργεί χιλιόμετρα μποτιλιαρίσματος, σχεδιάζει να τερματίσει η νέα γέφυρα που κατασκευάζει η Κροατία, με το όνομα Πέλιεσατς (Peljesac). Αυτή θα περνάει απ’ το χωριό Κομάρνα (Komarna) μέχρι τη Χερσόνησο Πέλιεσατς, παρακάμπτοντας εντελώς το Νέουμ. Ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2019 και υπολογίζεται να ολοκληρωθεί το 2022 (τον Ιούλιο του 2021 η γέφυρα συνδέθηκε απ’ την μία πλευρά έως την άλλη).
Η κατασκευή της γέφυρας Πέλιεσατς θα ενώσει τα δύο κομμάτια της Κροατίας και θα βελτιώσει σημαντικά την κυκλοφορία προς και από το Ντουμπρόβνικ. Μάλιστα, έτσι, θα αποφεύγονται οι τελωνειακοί έλεγχοι εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, που διενεργούνται στα σύνορα.
Βέβαια, η γέφυρα έχει δημιουργήσει αρκετές αντιδράσεις στη Βοσνιακή πλευρά που υποστηρίζει ότι παραβιάζει διατάξεις για την κυριαρχία του κράτους στο κομμάτι που του αναλογεί στην Αδριατική.
Το κεντρικό λιμάνι της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης βέβαια, δεν είναι το Νέουμ, αλλά το Πλότσε (Ploče) λίγο βορειότερα που ανήκει στην Κροατία και συνδέεται σιδηροδρομικά με την Βοσνία.
(Οι φωτογραφίες της γέφυρας προέρχονται από: https://www.euronews.com/2021/07/29/croatia-celebrates-as-420m-bridge-on-adraitic-coast-nears-completion)