Οι μνημειώδεις πύλες και αψίδες θριάμβου αποτελούν δείγματα δύναμης και εξουσίας σε όλον τον κόσμο. Οι μεγαλοπρεπείς πύλες συμβόλιζαν ανέκαθεν την μετάβαση στο εσωτερικό μίας σημαντικής πόλης ή περιοχής. Η πρώτη εμφάνιση των αψίδων εντοπίζεται στη ρωμαϊκή εποχή, αλλά η εκτεταμένη χρήση τους έως και τις μέρες μας αποδεικνύουν την σημαντική συμβολική σημασία που αποκτούν ως αρχιτεκτονικά μνημεία. Παρακάτω ακολουθούν 10 μνημειώδεις πύλες και αψίδες απ’ όλον τον κόσμο που αξίζει να γνωρίζεις.

1. Αψίδα του Θριάμβου (Βαρκελώνη, Ισπανία)

2. Πύλη της Ιστάρ (Βερολίνο, Γερμανία – προέλευση Βαβυλώνα, Ιράκ)

Μοναδική για την μνημειακή της μεγαλοπρέπεια, η Πύλη της Ιστάρ χτίστηκε τον 6^ο αιώνα π.Χ. από τον Ναβουχοδονόσορα τον Β’ στην πόλη της Βαβυλώνας (σημερινό Ιράκ). Η Πύλη ήταν αφιερωμένη στη θεά Ιστάρ και αποτελούσε την κύρια είσοδο στην πόλη. Η κατασκευή της έγινε  από μπλε εφυαλωμένα τούβλα και διακοσμείται από εναλλασσόμενες σειρές δράκων, λιονταριών και ταύρων σε κίτρινο χρώμα. Μετά την ανασκαφή από Γερμανούς στις αρχές του 20ού αιώνα η Πύλη μεταφέρθηκε στο Βερολίνο όπου και εκτίθεται στο νησί των Μουσείων. Μάλιστα η σημερινή της μορφή περιλαμβάνει μόνο ένα κομμάτι της αρχικής κατασκευής, ενώ το υπόλοιπο βρίσκεται στην αποθήκη.

3. Μνημείο της Επανάστασης (Πόλη του Μεξικού, Μεξικό)

Αυτό που βλέπουμε σήμερα στο κέντρο της πόλης του Μεξικού αποτελεί μόνο ένα μέρος του αρχικού σχεδίου για ανέγερση ενός Ομοσπονδιακού Νομοθετικού Παλατιού στα τέλη του 19^ου αιώνα. Μέχρι το 1910 είχε κτιστεί η μεταλλική του στήριξη, αλλά με τη έκρηξη της μεξικανικής επανάστασης τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς οι εργασίες σταμάτησαν. Το έργο τελικά ολοκληρώθηκε στα 1936 και οι τέσσερις διακριτοί πυλώνες του συμβολίζουν την ανεξαρτησία, την νομοθετική μεταρρύθμιση, την κτηνοτροφία και την εργατική τάξη του Μεξικού. Το μνημείο αποτελεί την ψηλότερη αψίδα θριάμβου στον κόσμο με 67 μέτρα ύψος.

4. Αψίδα του Κωνσταντίνου (Ρώμη, Ιταλία)

Η μεγαλύτερη ρωμαϊκή αψίδα κτίστηκε δίπλα στο Κολοσσαίο στις αρχές του 4^ου αιώνα μ.Χ. προς τιμή του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, για να γιορτάσει τη νίκη του απέναντι στον Μαξέντιο. Το ύψος των 21 μέτρων δίνει μία μεγαλοπρεπή εικόνα της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής παράδοσης. Βρίσκεται πάνω στην Via Triumphalis, τη διαδρομή που έκαναν οι νικητές αυτοκράτορες κατά την είσοδό τους στην πόλη. Πρόκειται για μία αψίδα ορόσημο, αφού η μάχη αυτή συμβολίζει την μεταστροφή του Κωνσταντίνου, αλλά και εν τέλει της Ευρώπης, προς τον Χριστιανισμό. Η αψίδα είναι διακοσμημένη και με αγάλματα και σκηνές παλιότερων περιόδων.

5. Αψίδα Rua Augusta (Λισαβόνα, Πορτογαλία)

Μετά τον καταστροφικό για τη Λισαβόνα σεισμό του 1755 κατασκευάζεται η Αψίδα Rua Augusta για να συμβολίσει την ανοικοδόμηση της πόλης. Παρ’ όλα αυτά η κατασκευή της δεν ολοκληρώνεται μέχρι και το 1873, πάνω από 100 χρόνια μετά. Στις 6 κολώνες της στέκονται σημαντικά πρόσωπα της Πορτογαλικής ιστορίας, όπως ο Βάσκο ντα Γκάμα και ο Βιριάτο. Η κεντρική θηλυκή φιγούρα στο κέντρο της αψίδας είναι η Δόξα (Gloria). Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και ενώνει την πλατεία Εμπορίου με έναν υπέροχο κεντρικό πεζόδρομο, ενώ την αψίδα συμπληρώνουν πλέον στις δύο πλευρές συγκροτήματα δημοσίων κτηρίων.

6. Πύλη του Θριάμβου (Παρίσι, Γαλλία)

Ίσως η γνωστότερη Πύλη της λίστας είναι αυτή που βρίσκεται στο τέλος της Λεωφόρου των Ηλυσίων Πεδίων στο Παρίσι. Εκεί συγκλίνουν δώδεκα μεγάλες λεωφόροι της πόλης και σχηματίζουν γύρω από την πλατεία της Πύλης ένα αστέρι. Ο Ναπολέοντας μετά την νίκη του στο Αούστερλιτς έδωσε εντολή για την κατασκευή της, το 1806. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1836, ενώ η απλή σχεδίαση και το τεράστιο μέγεθος του μνημείου είναι τυπικά χαρακτηριστικά του ρομαντικού νεοκλασσικισμού του τέλους του 18ου αιώνα. Η Αψίδα φέρει εγχάρακτα τα ονόματα των νικών των γαλλικών στρατευμάτων καθώς και τα ονόματα 558 στρατηγών. Ο βωμός του φέρει φλόγα που άναψε για πρώτη φορά το 1921 στη μνήμη των πεσόντων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

7. Αψίδα του Γαλέριου (Θεσσαλονίκη, Ελλάδα)

Ένα από τα ορόσημα της Θεσσαλονίκης, η θριαμβική αψίδα του Γαλέριου (γνωστή και ως καμάρα) αποτελεί συχνό σημείο συνάντησης των ντόπιων. Χρονολογείται τον 4^ο αιώνα μ.Χ. και κατασκευάστηκε για να τιμηθεί ο αυτοκράτορας Γαλέριος για τη νίκη του κατά των Περσών. Οι πυλώνες που σώζονται είναι διακοσμημένοι με περίτεχνες σκηνές από τις νικηφόρες μάχες του αυτοκράτορα. Βρισκόταν στη διασταύρωση δύο κύριων αξόνων, της ρωμαϊκής Decumanus (κεντρική λεωφόρος που διέσχιζε ανατολικά-δυτικά την πόλη) και της πομπικής οδού που κατέληγε νότια στην Ροτόντα μέσα από κιονοστοιχίες.

8. Πύλη της Ινδίας, (Gateway To India – Μουμπάι, Ινδία)

Ένα εντυπωσιακό μνημείο αποικιοκρατικής παράδοσης χτισμένο στις αρχές του 20^ου αιώνα για να τιμήσει την επίσκεψη του βασιλικού ζεύγους της Βρετανίας στη Μουμπάι το 1911. Όταν έφτασαν ο βασιλιάς και η βασίλισσα όμως το έργο δεν είχε ολοκληρωθεί και το μόνο που αντίκρισαν ήταν μόνο η μινιατούρα του. Η μνημειακή Πύλη ακολουθεί το ινδο-γοτθικό στυλ που χρησιμοποίησαν οι βρετανοί κυρίως στα δημόσια κτίσματα τους στην Ινδία. Ο συμβολικός της χαρακτήρας φαίνεται στο ότι όταν οι τελευταίοι βρετανοί στρατιώτες εγκατέλειψαν την Ινδία μετά την ανεξαρτητοποίησή της το 1948, πέρασαν τιμητικά κάτω από την Πύλη.

9. Πύλη του Βρανδεμβούργου (Βερολίνο, Γερμανία)

Το σήμα κατατεθέν της πρωτεύουσας της Γερμανίας είναι η Πύλη του Βρανδεμβούργου. Η κατασκευή της ολοκληρώθηκε το 1791 κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Φρειδερίκου Γουλιέλμου του Β’ και η αρχιτεκτονική της είναι νεοκλασική. Το πιο χαρακτηριστικό σημείο της πύλης είναι το άγαλμα της θεάς Νίκης επάνω σε ρωμαϊκή άμαξα που σύρουν τέσσερα άλογα. Η Πύλη του Βρανδεμβούργου αποτέλεσε για χρόνια σύμβολο του χωρισμού της Γερμανίας σε Δυτική και Ανατολική, αφού ήταν ουσιαστικά μέρος του τείχους του Βερολίνου. Με την επανένωση του 1989 έγινε επίκεντρο των πανηγυρισμών για την πτώση του τείχους με ένα συμβολικό άνοιγμα της Πύλης. Σήμερα αποτελεί το σύμβολο της ένωσης της Γερμανίας και της λήξης του Ψυχρού Πολέμου.

10. Patuxai (Βιεντιάν, Λάος)

Σε μία σύμπτυξη ρωμαϊκών στοιχείων και λαοτινής αρχιτεκτονικής, το Patuxai που σημαίνει Πύλη Θριάμβου ολοκληρώθηκε το 1968 για να τιμήσει τους πεσόντες για την ανεξαρτησία του Λάος από τη Γαλλία. Είναι κτισμένο στην πρωτεύουσα της χώρας, Βιεντιάν και διακοσμείται από μυθικά όντα της τοπικής μυθολογίας. Οι πύργοι στυλ στούπα και τα φύλλα λωτού προσδίδουν μία ιδιαίτερη ομορφιά στην αψίδα.